Rust en herstel!

De vorige blog dateert alweer van begin dit jaar! Daarin gaf ik aan dat het een mooi jaar zou gaan worden, met de uitbreiding van de openingstijden vanaf februari en de viering van het vijfjarig jubileum eind van het jaar. Op persoonlijk vlak is het ook al een goed jaar, door de geboorte van mijn tweede kind, Mick, in Februari! Ook vandaar dat een nieuw stukje blog op zich liet wachten. Met een tweede erbij is het drukke gezinsleven namelijk compleet! Voor een baby is voldoende slaap van essentieel belang voor de groei en ontwikkeling. De ouders slapen beduidend minder…. Als je kijkt naar de statistieken omtrent het slaapgebrek van ouders met hun eerste kindje, zie je dat een baby zijn of haar ouders maar liefst 1055 minder slaapuren bezorgt gedurende het eerste jaar. Dat zijn 44 dagen! Met een tweede erbij wordt het er niet veel beter op.

Dit inspireerde me om hier wat te schrijven over rust en herstel. Voor jonge ouders is het van belang dat zij zorgen voor kwalitatief goede slaap. Geen werk, mail of televisie vlak voor het slapen gaan en voldoende ventilatie in de slaapkamer zijn belangrijke adviezen. Maar ook voor mensen zonder kinderen is het goed om na te denken over voldoende rust en mogelijkheid tot herstel na bijvoorbeeld zware of langdurige activiteiten waarbij het lichaam stress ondervindt. Veronachtzamen van de broodnodige rust verhoogt de blessuregevoeligheid en kan na verloop van tijd tot overbelasting en chronische pijnklachten leiden.

Het aanpassingsvermogen van iemand bepaalt of een aanhoudende belasting ook als overbelasting wordt ervaren. Naast vermoeidheid of uitgerustheid is het aanpassingsvermogen afhankelijk van verschillende factoren zoals de bouw van het lichaam, sterkte van spieren, algehele conditie, voedingstoestand en de gemoedstoestand. Ook de werking van het zenuwstelsel is van belang. De hersenen controleren via het zenuwstelsel en de hormoonhuishouding de samenstelling en aanpassingsmogelijkheden van bindweefsel. Dit gebeurt op twee manieren: ondersteuning tijdens activiteit (sympatische activatie) en stimuleren van groei en herstel (parasympatische activatie). Een juiste balans tussen activiteit en rust geeft het bindweefsel zowel stimulering voor (spier)arbeid, als bouwstoffen om aanpassing, groei en herstel mogelijk te maken. In omstandigheden die hoge stress veroorzaken, brengt sympatische activiteit het lichaam in een alarmtoestand. Dat helpt om mogelijk dreigende gevaren te weerstaan (wegrennen voor direct gevaar, doorwerken voor een deadline, etc.). Maar duurt deze alarmtoestand voort, dan komt het lichaam in de problemen, omdat het geen aandacht voor groei en herstel meer heeft.

Als chiropractor probeer ik inzicht te krijgen waarom iemand klachten ervaart of niet goed herstelt. Zo kan bijvoorbeeld de integriteit van een pees of spier zijn aangedaan door trauma, maar er kunnen ook ander zaken spelen. De algehele gezondheidstoestand en leefgewoonten zijn hier ook van belang. Door daarnaast de wervelkolom en het skelet systematisch te controleren op mogelijk aanwezige blokkades of functiestoornissen, herken ik vaak een bepaald patroon van compensatie. De aanwezige blokkades verminderen het adaptief vermogen van het zenuwstel en hiermee het vermogen om zich aan te passen aan verschillende stressoren die het lichaam beïnvloeden, zowel mechanisch, biochemisch, als emotioneel van aard. Door de blokkades te behandelen, wordt het adaptief vermogen van het lichaam verbeterd en kan er herstel plaats vinden. Dit is een van de belangrijkste principes waarop chiropractie is gebaseerd.

Doorgaans bestaat een behandelplan uit korte en lange termijndoelen. Als eerste richt het zich op het onder controle krijgen van de klacht(en). Soms is dat al met één behandeling, soms zijn er meerdere behandelingen nodig. Wanneer de klacht vermindert, is het van belang dat alle betrokken weefsels, zoals spieren, kapsels en banden, voldoende tijd en gelegenheid krijgen om te herstellen en zodoende een terugval of recidief, met mogelijk meer letsel, te voorkomen. Voor ieder weefsel staat een verschillende fysiologische hersteltijd, waarmee rekening moet worden gehouden. De patiënt heeft in deze rehabilitatiefase de mogelijkheid en verantwoordelijkheid om zelf actief bij te dragen aan het herstelproces. Hiervoor geef ik specifieke oefeningen en houdings- en/of voedingsadvies. De lange termijndoelen richten zich vaak op verdere functieverbetering, maar kunnen ook meer (sport) specifieke doelen behelzen. In deze fase neemt de frequentie behandelingen af, maar is het raadzaam om zo af en toe wel een controlebehandeling in te plannen. Het is voor mij het meest belonend als ik zie en hoor dat patiënten verbetering ervaren en enthousiast raken over het resultaat. Liever zie ik een goede opbouw van iemands belastbaarheid, dan een eenmalige verlichting door behandeling met daarna een snelle terugval naar de oude situatie.SaveSa